In jaarverslagenland zien we de laatste tijd veel ontwikkeling en discussie. Steeds meer organisaties ontdekken dat je veel meer uit een jaarverslag kunt halen dan gedacht. Nieuwe richtlijnen jagen dit aan. Maar welke kies je?

Bij Intervolvement Communicatie krijgen we regelmatig de vraag: is er een voorgeschreven methode om het jaarverslag op te stellen? Vaak gevolgd door de vraag: moeten we kiezen voor GRI* of IIRC* ? Het antwoord op de eerste vraag is nee, een voorgeschreven methode is er niet. Er zijn alleen richtlijnen, die bij benadering helpen om een weloverwogen aanpak te volgen.

De vraag of je moet kiezen, wordt helder beantwoord in het verslag ‘Forging a path to integrated reporting’, dat GRI onlangs uitbracht. Het markeerde de ontwikkeling naar volwassenwording van GRI door de introductie van het nieuwe ‘GRI Standards’.

Enkele interessante conclusies:

1. Voor wie maak je het jaarverslag?

IIRC gaat ervan uit dat het verslag duidelijk maakt hoe een organisatie waarde creëert. Terwijl GRI meer gericht is op de beschrijving van de duurzame prestaties, resultaten en ambities.
Het verschil zit – naar mijn mening – in de doelgroep. Een ‘integrated report’, conform IIRC, richt zich primair op financiële stakeholders, terwijl ‘waarde’ in deze context natuurlijk meer is dan alleen geld. Waarde kan veel dimensies hebben, vooral sociale en milieugerelateerde.

2. ‘Geïntegreerd’ is niet ‘integraal’

Anders gezegd: een geïntegreerd rapport (IIRC) schetst op een strategische manier hoe een organisatie zijn resources en relaties inzet voor waardecreatie. Het duurzaamheidsverslag (GRI) richt zich vooral op de duurzame impact van een organisatie.
Daarmee kan het geïntegreerde rapport holistisch en beknopt blijven, terwijl het duurzaamheidsverslag dan breder en diepgaander ingaat op alle duurzame aspecten. Beide rapporten hebben immers hun eigen doelgroep.
GRI geeft tegelijkertijd aan dat een geïntegreerd rapport niet kan ontstaan zonder het proces dat nodig is voor de samenstelling van een duurzaamheidsverslag (zie ook het punt hierna).

3. Duidelijkheid over betekenis is de kern

Hier vinden de beide richtlijnen elkaar. IIRC en GRI streven naar een verslag dat duidelijk maakt hoe de organisatie ‘van betekenis is’. Voor zichzelf en voor anderen, voor de korte en de lange termijn. De eerste kiest daarmee de insteek van waardecreatie, de tweede focust op de impact vanuit een duurzaamheidsoptiek. En goed beschouwd draait het dan nog steeds om de drie P’s maar wordt Profit vanuit de ene richtlijnen meer belicht, en People en Planet bij de ander.

4. Eerst denken en dan verslag leggen

Mooi is dat beide richtlijnen het verslag niet als doel, maar als instrument zien. Zowel het proces van reporting als het verslag zelf bieden namelijk met beide richtlijnen meer dan verslaglegging op zichzelf. In het bijzonder draait het om het ontwikkelen van een duurzaamheidsvisie en -strategie én het bevorderen van integrated thinking over waardecreatie.

Anders gezegd: wie slechts ‘een verslag’ wil, of dat als een verplicht nummer ziet, kan GRI en IIRC naast zich neerleggen. Wie echter een kans ziet, en het jaarverslag voor zich wil laten werken, pakt (een van) beide richtlijnen erbij. Dan wordt het jaarverslag de driver voor dialoog en strategieontwikkeling. En een gedegen fundament onder de bedrijfsvoering, met een goede voedingsbodem voor rijkere vormen van communicatie. In een volgend blog laat ik zien hoe communicatie hier veel meer mee kan doen…

René de Boer
Strategy director

* Wat is GRI?

GRI: het Global Reporting Initiative (globalreporting.org) werd twintig jaar geleden opgericht en is sinds 2002 gevestigd in Amsterdam. De opeenvolgende richtlijnen van GRI (G4 en Standards) worden wereldwijd geaccepteerd voor duurzaamheidsverslagen. Van de 250 grootste ondernemingen adopteerde 90% GRI-G4 voor hun jaarverslag. In landen als Nederland passen circa zeven van de tien grotere organisaties de geldende richtlijn toe.

* Wat is IIRC?

IIRC: de International Integrated Reporting Council vormt een samenwerkingsverband, onder meer ondersteund vanuit GRI, om een stap te maken in de wijze waarop (financiële) jaarverslagen worden samengesteld. ‘Integrated Reporting’ draait om het geïntegreerd rapporteren en denken. En dat is meer dan het financiële rapport samenvoegen met het duurzaamheidsverslag. Het wordt gedreven vanuit het idee om aan te tonen hoe een organisatie waarde creëert.